Płyta winylowa to potoczna nazwa płyty gramofonowej. Wywodzi się ona od jednego z najczęściej używanego do jej produkcji tworzywa, a mianowicie polichlorku winylu. Zwykle występuje w barwie czarnej, przez co nazywana bywa także czarną płytą. Obecnie, często określana jest jako płyta analogowa.
Winyl to lekka okrągła płyta ważąca około 300 g. Zwykle występuje w kolorze czarnym, chociaż możliwe jest wyprodukowanie różnych wariantów kolorystycznych. Najważniejszym elementem płyty gramofonowej jest spiralnie ułożony rowek, na którym zapisana jest muzyka. W jego wnętrzu znajdują się mikroskopijnej wielkości nierówności, które wprowadzają w ruch igłę gramofonu.
Produkcja płyt winylowych jest zawiłym i czasochłonnym procesem. Rozpoczyna się od przygotowania płyty lakierowej (studyjnej). Wykonany zwykle z aluminium krążek stanie się szkieletem płyty. Musi on zostać odpowiednio wygładzony i wypolerowany. Następnie zostanie on pokryty warstwą gęstego lakieru nitrocelulozowego. Szybko schnący lakier zamienia się w twardą, szklistą skorupę. Jednocześnie posiada ona odpowiednią miękkość, która pozwala na odpowiednie naniesienie żłobień przez rylec nacinarki. Na samym środku płyty zostaje wybity otwór. W tym momencie płyta lakierowa jest gotowa do zapisu.
Winyl zostaje umieszczony na maszynie do żłobienia rowków, która przypomina bardzo rozbudowany gramofon. Po jej odpowiednim unieruchomieniu we właściwym miejscu następuje kalibracja głowicy nacinającej. Operator bada pod mikroskopem wycięty rowek próbny aby określić jakość zapisu. Wprowadzony w wibracje rylec rzeźbi w płycie obraz drgań akustycznych. Obraz ten będzie bezpośrednio przekładać się na finalny produkt. Bardzo ważne jest więc zachowanie odpowiedniej odległości między kolejnymi zwojami rowka. Ich zbyt duża bliskość spowoduje przesłuchy między kanałami.
Płyta studyjna jest nietrwała. Ze względu na zastosowany lakier, wystarczy tylko kilka odtworzeni aby nie nadawał się do dalszego użytku. Wykorzystywana jest więc jako płyta wzorzec (płyta matka), albo do bezpośredniego odlania matrycy tłoczącej, na tyle twardej aby mogła zostać użyta do wykonania wielu kopii nagrania.
W dalszych etapach produkcji winyli, płyta lakierowa zostaje oczyszczona oraz pokryta chlorkiem cynawym, a następnie azotanem srebra. Chlorek cynawy pomaga srebru przywrzeć do lakieru. Następnie srebrny krążek zostaje jeszcze pokryty grubą warstwą niklu, co ma miejsce w komorze galwanizacyjnej. Krążek metalu zostaje oddzielony od płyty lakierowej. Zostanie on użyty jako stempel prasy tłoczącej. Płyta wzorzec natomiast nie nadaje się już do dalszego użytku.
Możliwe jest skrócenie powyższego procesu, poprzez zastosowanie technologii DMM (Digital Metal Mastering). Zamiast dysku lakierowanego zastosowana zostaje płyta miedziana, którą od razu pokrywa się niklem, bez konieczności stosowania azotanu srebra. Technika ta pozwala na otrzymanie dużo lepszej jakości dźwięku, poprzez zmniejszenie szumów oraz lepsze odzwierciedlenie wysokich częstotliwości. Dodatkowo znacznemu zmniejszeniu ulega ryzyko powstania przesłuchów między kolejnymi zwojami rowka.
Kolejnym krokiem jest dokładne wyznaczenie środka matrycy. Po umieszczeniu jej pod specjalną lupą operator ustawia płytę obserwując jej rowki. Po znalezieniu idealnego środka wybija w krążku otwór. Matryca stosowana jest jako płyta matka do seryjnego tłoczenia płyt przy wykorzystaniu miedzy innymi specjalnych pras, wysokiego ciśnienia i wyrzynarek.
Obecnie znanym procesem jest tłoczenie płyt winylowych zachęcamy do zapoznania się z naszymi usługami.
